ถ้ำบางเบิด

   ที่ตั้งของถ้ำบางเบิดอยู่ในเขาบางเบิดในฝั่งเขตจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ทางลงไปในถ้ำค่อนข้างแคบและยากลำบากแต่ภายในถ้ำจะมีขนาดใหญ่และมีความสวยงามมาก โดยภายในถ้ำประกอบไปด้วยหินงอกและหินย้อยที่มีลวดลายแปลกตา สวยงาม เมื่อใช้ไปฉายส่องไปที่บริเวณหินงอกหินย้อยหรือบริเวณผนังถ้ำ จะมีแสงระยิบระยับ สวยงามเปรียบเสมือนถูกล้อมรอบไปด้วยเพชรนับล้านๆเม็ด

   ภายในถ้ำจะชื้นมาก มีน้ำหยดและไหลซึมตามหินย้อยและผนังถ้ำ บางจุดในถ้ำจะมีแอ่งน้ำ เพราะถ้ำบางเบิดอยู่ติดทะเล บางส่วนอยู่ลึกลงไปใต้ระดับน้ำทะเล แต่น้ำในถ้ำกลับเป็นน้ำจืดที่ใสสะอาด อุดมไปด้วยแร่ธาตุต่างๆ บ้างก็บอกว่าน้ำภายในถ้ำรสชาติอร่อยกว่าน้ำทั่วไป บ้างก็บอกว่าภายในถ้ำมีอุโมงเชี่อมโยงออกไปยังทะเลภายนอก และเป็นที่อยู่อาศัยของปลาจำศีลขนาดใหญ่

   ปัจจุบันถ้ำบางเบิดไม่มีหน่วยงานใดควบคุมดูแลอยู่ จึงไม่มีการพัฒนาหรือปรับปรุงเส้นทางให้นักท่องเที่ยวได้เดินทางอย่างสะดวก จึงเหมาะสำหรับนักท่องเที่ยวที่ใจรักการผจญภัยอย่างแท้จริง การที่จะเข้าไปเที่ยวเดินสำรวจชมหินงอกหินย้อยภายในถ้ำบางเบิดนั้น จะต้องทำการติดต่อหาไกด์ที่ชำนาญเส้นทางมาเพื่อเป็นคนนำทาง เพราะถ้ำในเขาบางเบิดนั้นมีอยู่หลายถ้ำ เท่าที่ทราบคือจะมีประมาณ 3 ถ้ำแต่ถ้ำที่พอจะเข้าไปชมได้โดยไม่ลำบากนักจะมีอยู่เพียงถ้ำเดียว ส่วนอีก 2 ถ้ำจะมีน้ำภายในถ้ำ ทำให้การเดินทางเข้าไปยากลำบาก

   และนอกจากถ้ำหินงอกหินย้อยแล้ว ที่เขาบางเบิดยังมีถ้ำที่เป็นที่ประดิษฐานของพระพุทธรูปปางสมาธิ และศาลแม่แก่ ซึ่งชาวบ้านบางเบิดให้ความเคารพนับถือ เป็นยังศูนย์รวมและเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของชาวบ้านบางเบิด โดยมีตำนานเก่าแก่เล่าสืบต่อกันมาว่า ในสมัยโบราณภายในถ้ำสมบัติเป็นที่ฝังเก็บสมบัติของพระยาท้าวแสนปม ผู้ที่หล่อสร้างพระบรมธาตุเจดีย์ จ.นครศรีธรรมราช โดยภายในถ้ำจะเต็มไปด้วยเครื่องประดับและข้าวของเครื่องใช้มากมาย ไม่ว่าจะเป็น เครื่องทอง ถ้วย ชาม หม้อ ไห เมื่อเวลาชาวบ้านมีงานไม่ว่าจะเป็นงานแต่ง งานศพ ชาวบ้านก็จะไปขอยืมถ้วย ยืมชาม จากแม่แก่ในถ้ำบางเบิด และเมื่อเสร็จงานก็จะนำมาคืนโดยวางไว้ที่เดิมภายในถ้ำ แต่เมื่อมีชาวบ้านบางส่วนเห็นแก่ตัว ไม่ยอมนำถ้วยชามที่ยืมไปมาคืนหรือคืนไม่ครบ จึงทำให้แม่แก่ไม่พอใจ บันดาลให้หินงอกหินย้อยลงมาปิดทางเข้าถ้ำที่เป็นถ้ำสมบัติ จนถึงปัจจุบัน ชาวบ้านบางเบิดหรือชาวประมงที่จะออกทะเล จะต้องขอพรจากแม่แก่ก่อนที่จะออกไปทะเลเพื่อความเป็นศิริมงคลแก่ตนเอง